Opracowanie sprawdzianu- Edyta Bąkowska – nauczyciel historii Gimnazjum w Szydłowie

Sprawdzian Europa i Polska królów elekcyjnych XVI – XVII w.

Imię i nazwisko:

Grupa I

1. Połącz osoby z ich działaniem, wpisując w miejsca wykropkowane odpowiednie cyfry:

  1. Przeor klasztoru paulinów w Częstochowie, organizator obrony.
  2. Dowodził wojskami polskimi w bitwie pod Kłuszynem w 1610 r.
  3. Dowodził wojskami polskimi w bitwie pod Kircholmem.

 2. Z jakimi wydarzeniami związane są dane postacie:

3. Dokończ zdanie:

Wojnę przerwał rozejm zawarty w 1635r. na dwadzieścia sześć lat. Zgodnie z jego postanowieniami Szwedzi wycofali się z miast ................. i zrezygnowali z pobierania ceł ......................, utrzymali natomiast swoje zdobycze w ................................

4. Zaznacz na mapie:

5. Jakie postanowienia zostały zawarte w artykułach henrykowskich?

 

 

6.Jakie cechy posiada monarchia absolutna za Ludwika XIV - na podstawie tekstu źródłowego?

7. Opisz uzbrojenie husarii w XVII w.?

 

 

Sprawdzian Europa i Polska królów elekcyjnych XVI – XVII w.

Imię i nazwisko:

Grupa II

 

1. Połącz osoby z ich działaniem, wpisując w miejsca wykropkowane odpowiednie cyfry:

  1. Obiecał zatwierdzić wszystkie przywileje szlachty;
  2. Prowadził wojnę przeciwko Szwedom. Walczył pod Warką;
  3. Przeniósł stolicę z Krakowa do Warszawy.

2. Z jakimi wydarzeniami związane są dane postacie:

3. Dokończ zdanie:

Traktat pokojowy, kończący okres potopu, został zawarty w ....................

w 1660 r. Jan Kazimierz zrzekł w nim tytułu króla .................................,

a Rzeczpospolita – utraconych już wcześniej ......................

4. Zaznacz na mapie:

5. Jakie postanowienia zawierały pacta conventa?

 

 

6. Na przykładzie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii opisz system rządów monarchii konstytucyjnej?- na podstawie tekstu źródłowego?

 

 

7.Jaką formą wojska była piechota wybraniecka.?

 

Klucz poprawnych odpowiedzi

 Grupa I

 

Zadanie Odpowiedź

1

 A (3), B (2), C (1)

2

 Karol X Gustaw – potop szwedzki,

Jerzy Mniszech –dymitriada,

Władysław IV Waza - przystąpił on do organizowania floty wojennej, warsztatów okrętowych w Pucku.

3

 Pruskich, gdańskich, w Inflantach

4

 Inflanty – obecnie tereny Łotwy, Estonii,

Sąsiedzi Polski w XVII w – Cesarstwo Rosyjskie, Imperium Osmańskie, Chanat krymski, Mołdawia, Ks. Siedmiogrodzkie, Cesarstwo Habsburgów, Brandenburgia, Ks. Pomorskie,

Główne bitwy „ potopu szwedzkiego” –Ujście, Obrona Częstochowy, Ujście Wisły,

Ziemie uzyskane przez Polskę w wyniku pokoju polanowskiego – siewierska, czernihowska i smoleńska.

5

 Król musi przestrzegać zasady wolnej elekcji, nie może podejmować decyzji w sprawach polityki wewnętrznej i zagranicznej bez zgody sejmu, musi przestrzegać wszystkich przywilejów szlachty, szlachta ma prawo wypowiedzieć królowi posłuszeństwo w sytuacji, gdyby łamał jej przywileje.

6

 Władca skupia w swych rękach całość rządów w państwie. Ograniczając przywileje stanowe( szlachty, kościoła, i miast).

7

 Oprócz szabli bronią ich jest lanca, zwana kopią, pistolet, z tyłu mieli zwyczaj przypinać duże skrzydła sępie.

 

Punktacja:                                                 

Zadanie Punktacja i zakres wymagań

1

4 - P

2

3 - P

3

3 - P

4

4 - PP

5

4 - P

6

3 - PP

7

3 - PP

 

Propozycja oceniania testu

 

Ocena P PP
dopuszczająca 12 -
dostateczna 14 -
dobra 14 7
bardzo dobra 14 10

 Grupa II

 

Zadanie Odpowiedź

1

 A (3), B(2), C(1)

2

 Dymitr Samozwaniec –dymitriada,

Janusz Radziwiłł – umowa w Kiejdanach ze Szwedami podczas potopu szwedzkiego,

Jan Kazimierz – Trzeci król z dynastii Wazów, śluby lwowskie podczas potopu szwedzkiego

3

 Oliwie, szwedzkiego, Inflant

4

 Prusy Książęce - lenno Polski1525 – 1657, stolica Królewiec,

Kurlandia – dzielnica Inflant, pd- zach. część Łotwy

Główne bitwy Polaków z Rosją za Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy – Połock, Psków, Wielkie Łuki, Kłuszyn.

Sąsiedzi Polski w XVII w – jak w grupie I.

5

 Pacta conventa – osobiste zobowiązania króla .Henryka Walezego zobowiązał się do kształcenia na swój koszt młodzieży polskiej w Paryżu, sfinansowania budowy floty oraz spłacenia długów poprzedniego króla.

6

 Monarchia konstytucyjna – typ monarchii, w której zakres i sposób sprawowania władzy przez króla określa konstytucja.

7

 Piechota wybraniecka- sformułowana z chłopów z dóbr królewskich. Wybierano ich po jednym z 20 łanów.

 Punktacja:

 

Zadanie Punktacja i zakres wymagań

1

4 - P

2

3- P

3

3 - P

4

4 - PP

5

4 - P

6

3 - PP

7

3  -PP

Tabelaryczna kartoteka testu

Zadania Uczeń potrafi Poziom wymagań

1

 Łączyć wydarzenia z daną osobą

P

2

 Połączyć osobę z danym wydarzeniem

P

3

 Dokończyć zdania

P

4

 Znaleźć informację i zaznaczyć na mapie

PP

5

 Podać definicję

P

6

 Czytać tekst ze zrozumieniem

PP

7

 Podać rodzaj uzbrojenia i formacje wojskowe w XVII w

P

Podstawa programowa : numer dopuszczenia: 115/00 – WSIP.

Załączniki:

Tekst Źródłowy

Mapa – Rzeczpospolita Polska w XVII w

 Monarchia konstytucyjna

Kraje, w zależności od tego, kto jest w nich głową państwa, dzielimy na monarchie i republiki. W monarchii jest nią dożywotni reprezentant państwa, dziedziczący na ogół tę godność, zwany monarchą.

Monarchia konstytucyjna – polega na tym, że monarcha posiada władzę wykonawczą i dysponuje uprawnieniami ustawodawczymi, ale jego władza jest ograniczona ustawami, zawartymi w konstytucji.

Uprawnienia władcze król realizuje zgodnie z wolą parlamentu. Charakterystyczną cechą ustroju była zwierzchność parlamentu nad władzą wykonawczą. Jak mawiano: „ról panuje, ale nie rządzi”.

Ministrowie byli w pełni odpowiedzialni przed parlamentem, dlatego monarcha musiał powoływać ich spośród tego stronnictwa, które zdobyło większość w wyborach. W Anglii ukształtował się system, w którym rywalizowały dwa ugrupowania polityczne – torysi ( zachowawczy, zwolennicy silnej pozycji króla) oraz wigowie ( zwolennicy osłabienia władzy centralnej oraz rozszerzenia wolności politycznych). Udział w wyborach brali tylko ci, którym przysługiwały pełne prawa polityczne, a te wynikały z posiadania ziemi.